Jakie mamy najczęstsze skojarzenia ze zbliżającą się zimą, chłodną jesienią i magiczną aurą z tym związaną? Kubek grzanego wina gronowego, doprawionego goździkami i cynamonem, laską lub cynamonem oraz plasterkiem pomarańczy to częsty widok w naszych domach - to uczta smaków i aromatów. Warto zapoznać się z genezą tej tradycji.
Grzane wino - długa historia w pigułce
Grzane wino po raz pierwszy zostało wyprodukowane w starożytnej Grecji około II wieku naszej ery. Wino podgrzewano z przyprawami korzennymi, aby nadać mu wspaniały aromat i delikatność.
Po raz pierwszy grzane wino zaczęto stosować zimą w Cesarstwie Rzymskim w celu zwiększenia odporności i ochrony przed przeziębieniem. W tamtych czasach było ono dostępne tylko dla najbogatszych klas społecznych.
Grzane wino zostało spopularyzowane w Europie przez Rzymian. Rzymianie rozpowszechnili grzane wino w Europie podczas podbojów starego kontynentu. Jego charakter zmieniał się w zależności od miejsca, w którym się znajdował. Aby wzmocnić słodycz i nadać czerwonemu winu ciekawszy charakter, mieszkańcy podbitych ziem dodawali do jego podgrzania przyprawy i zioła. Wierzyli oni, że grzane wino ma właściwości prozdrowotne, podobnie jak my.
Polski grzaniec
Grzaniec dotarł do naszego kraju w XVII wieku. Początkowo był dostępny tylko w domach arystokracji lub zamożnej szlachty. Najpopularniejszy dziś polski grzaniec jest podobny do niemieckiego Gluhwein. Świadczy to o ich wspólnym pochodzeniu. Oba wywodzą się od hypocras, napoju alkoholowego, który był popularny w bogatych miastach hanzeatyckich, takich jak Gdańsk czy Toruń w XVII-XVIII wieku. Charakterystyczne dla polskiego grzańca jest dosładzanie wina miodem. Zupy na bazie wina, takie jak polewki winne, były popularne w dawnej Polsce, szczególnie w okresie zimowym. Przygotowywano je z grzanego wina z korzeniami i doprawiano słodką śmietaną lub roztrzepanymi żółtkami jaj.
Warianty grzańca
Grzaniec jest napojem popularnym w prawie każdym kraju i regionie. Każdy kraj ma swoją własną recepturę, z lokalnych składników. W zależności od miejsca, w którym się znajdujemy, możemy się nim delektować w wielu różnych formach.
- NIEMCY - GLUHWEIN - lekko słodki, ale nie za ciężki; ich grzane wina zostały oficjalnie zarejestrowane geograficznie i są jedynymi europejskimi "grzanymi winami z apelacją": Nurnberger Gluhwein lub Thuringer Gluhwein
- GLOGG, NORWEGIA - Wzmocniony wódką, brandy lub aquavit; świetny na miejscowe zimno.
- FRANCJA: VINCHAUD - Podobnie jak we Francji, wino może mieć również odrobinę elegancji poprzez dodanie np. koniaku.
- VIN BLANC CHAAUD ALSACIEN to białe grzane wino produkowane w Alzacji z cudownie aromatycznych odmian takich jak pinot blanc, riesling i gewurztraminer.
- HISZPANIA: VINO CALIENTE - Wino wytwarzane jest głównie z winogron tempranillo, które nadają mu pikanterii i temperamentu.
- WIELKA BRYTANIA: MULLED WATER - Dzięki książce Charlesa Dickensa "Opowieść wigilijna", znanej również jako Smoking Bishop, wino to idealnie nadaje się na literackie zimowe wieczory.
- VIN BRULE - Jest to produkt pochodzący z regionu Piemont w północnych Włoszech. Jego głównymi składnikami są miód i szafran.
Grzane wino można przyrządzić na wiele sposobów. Jakie wino jest najlepsze do grzańca?
Do jego podgrzania niezbędne jest pełne, wyraziste czerwone wino. Pinot Noir, Gamay i Zweigelt nie nadają się do tego zadania. Mogą one zostać przytłoczone przez przyprawy i inne dodatki. Nam jednak zależy na osiągnięciu harmonii w kubku z grzańcem. Unikajmy win bardzo alkoholowych, o wysokiej kwasowości i garbnikach. Najlepsze będą wina pełniejsze, bardziej wytrawne lub półwytrawne.
- Primitivo (zinfandel), da Ci aromaty grzanego wina, które zawierają jagody, wiśnie i dużo dżemu.
- Shiraz (syrah), oprócz różnorodności ciemnych (leśno-owocowych) owoców, posiada również gorzką czekoladę i słodkie przyprawy, które idealnie nadają się do grzanych win.
- Nero d'Avola - Nieco bardziej pełne wino o aromatach i przyprawach. Posiada gładkie wykończenie.
- Muscat / gewurztraminer / Pinot Blanc - Białe wina do grzańca nie są tak popularne i oczywiste, jak powinny być, ale te odmiany są lekkie, niezbyt kwasowe i dość aromatyczne.
Jak zrobić dobrego grzańca z wina?
Najlepsze i najczęściej używane jest wino czerwone. Dobrą bazą jest również miód pitny. Bez względu na to, jaki rodzaj alkoholu wybierzesz, nie gotuj swojego napoju. Maksymalna temperatura to ok. 80 stopni Celsjusza.
Propozycje przepisów
Aby grzaniec pozytywnie wpłynął na nasze zdrowie, powinniśmy dodać do niego następujące przyprawy i dodatki (według tego, co lubimy):
- miód - wspomaga układ odpornościowy, pracę mózgu i serca, łagodzi stres, pozytywnie wpływa na metabolizm
- imbir - poprawia krążenie krwi i trawienie,
- cynamon - obniża poziom złego cholesterolu LDL, zapobiega mdłościom i biegunce oraz pomaga przy wzdęciach
- Goździki są znane z tego, że łagodzą zmęczenie, wyczerpanie psychiczne i stres. Mają również właściwości antybakteryjne i przeciwgrzybiczne.
- Wanilia - działa przeciwdepresyjnie i przeciwgorączkowo.
Więcej o winach dowiesz się na https://megustawino.pl/